Consuetudo a

Consuetudo quasi secunda et quasi affabricata natura dicitur.

Augustinus libro VI. de musica.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo b

Solet recta opinio prauam corrigere consuetudinem et praua opinio rectam deprauare naturam.

Augustinus de doctrina Christiana.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo c

In dolore paries filios. Verum est sacramentum huius sentencie quod nulla abstinencia fit a uoluptate carnali que non habeat in exordio dolorem, donec in meliorem partem consuetudo flectatur. Quod cum peruenerit quasi natus est filius, id est ad bonum opus paratus effectus per consuetudinem bonam; que consuetudo ut nasceretur cum dolore reluctandum est consuetudini male.

Augustinus de Genesi contra Manicheos libro II.

Varia
Fontes proximus et primus
[Back to top]

Consuetudo d

Quisquis pretereuntibus rebus restrictius utitur quam se habent mores eorum cum quibus uiuit aut intemperans aut supersticiosus est. Quisquis autem eis sic utitur ut metas consuetudinis bonorum inter quos uersatur excedat aut aliquid significat aut flagiciosus est. In omnibus enim talibus non usus rerum sed libido mentis in culpa est.

Augustinus libro III. de doctrina Christiana.

Varia
Fons primus
cf. Conuersacio b
[Back to top]

Consuetudo e

Lex peccati est uiolencia consuetudinis qua trahitur eciam inuitus animus eo merito quo in eam uolens illabitur.

Augustinus libro VII. confessionum.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo f

Ipsa mutacio consuetudinis, eciam que utilitate adiuuat, tamen nouitate perturbat. Quapropter que utilis non est, perturbacione inconfructuosa consequenter noxia est.

Augustinus libro I. ad Ianuarium.

Varia
Fontes proximus et primus
[Back to top]

Consuetudo g

Peccata quamuis magna et horrenda cum in consuetudine uenerint, aut parua esse aut nulla esse creduntur, usque adeo ut non solum non occultanda uerum eciam predicanda diffamandaque uideantur.

Augustinus in encheridion capitulo LXXXII.

Varia
Fontes proximus et primi
[Back to top]

Consuetudo h

Vincere consuetudinem dura est pugna.

Augustinus super Psalmum XXX.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo i

Moles imposita sepulcro ipsa est uis dura consuetudinis qua premitur anima, nec resurgere nec respirare permittitur. Dictum est autem: quatriduanus est. Reuera ad istam consuetudinem de qua loquor quodam progressu peruenit anima. Prima est quasi titillacio delectacionis in corde, secunda consensio, tercium factum, quarta consuetudo.

Augustinus super Mattheum omelia XLV.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo k

Nolite, fratres mei, contempnere peccata in quibus forte consuetudinem iam fecistis. Omne enim peccatum consuetudine uilescit, et fit homini quasi nullum sit. Obduruit iam dolorem perdidit et ualde putre est, nec dolet; quod non dolet non pro sano habendum est, sed pro mortuo computandum est. Quando aliquid pungitur et dolet, aut sanum est aut est in illo spes aliqua sanitatis. Quando autem tangitur, pungitur, calcatur, nec dolet, pro mortuo habendum ac de corpore precidendum.

Augustinus in sermone quarte dominice de aduentu.

Varia
Fons primus
cf. Infirmitas c
[Back to top]

Consuetudo l

In hiis rebus de quibus nil certi diuina statuit scriptura, mos populi Dei et olim instituta maiorum pro lege tenenda sunt. Et sicut preuaricatores legum diuinarum, ita contemptores consuetudinum ecclesiasticarum cohercendi sunt.

Augustinus in epistola ad Calulanum et ponitur XI. distinctione: In hiis.

Varia
Fons primus
cf. Lex f
[Back to top]

Consuetudo m

Mos est simul habitancium consensus qui inueteratus consuetudinem facit.

Augustinus de diffinicionibus.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo n

Asperam nobis et insuauem uirtutum uiam nimia facit uiciorum consuetudo que si in alteram partem transferatur, inuenitur semita iusticie leuis.

Ieronymus in epistola ad Cellanciam.

Varia
Fontes primus
[Back to top]

Consuetudo o

Cum culpa in usum uenerit, ei iam animus, eciam si appetat, debilius resistit quia quot uicibus praue frequentacionis astringitur, quasi tot uinculis ad mentem ligatur.

Gregorius libro IIII. moralium.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo p

Vsitata culpa obligat mentem ut nequaquam surgere possit ad rectitudinem. Conatur et labitur quia ubi sponte diu perstitit, ibi et cum uoluerit coacta cadit. Gregorius super euangelia omelia XXXI.

Varia
Fons primus
cf. Peccatum af
[Back to top]

Consuetudo q

Sepe nonnulli exire a prauis actibus cupiunt, sed quia eorundem actuum pondere premuntur, in male consuetudinis carcere inclusi a semetipsis exire non possunt. Gregorius libro XI. moralium.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo r

Tenent praue consuetudines quem semel ceperunt atque cotidie duriores existunt, et non nisi cum peccatoris uita finiuntur.

Gregorius libro XV. moralium.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo s

Antiqus hostis prius quasi consulens blanda ad animum loquitur, sed cum semel dentem delectacionis infixerit, uiolencia post consuetudinem pene insolubiliter innodatur.

[auctor non nominatus]

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo t

Abscidatur ferro acute compunctionis ulcus inueterate consuetudinis. Si est acerbus dolor, leniatur unguento deuocionis.

Bernardus super Cantica.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo u

Consuetudo est ius quoddam moribus constitutum quod pro lege suscipitur et tenetur cum ea deficit.

Ysidorus libro II. ethimologiarum.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo x

Consuetudo auctoritati cedat; prauum usum lex et racio uincat. Cum uero nec sacris canonibus nec humanis legibus consuetudo obuiare monstratur, inconcussa seruanda est.

Ysidorus in sinonimis libro II.

Varia
Fontes proximus et primi
[Back to top]

Consuetudo y

Difficile est peccati consuetudinem uincere. Prauus usus uix aboletur; assidua consuetudo uicium in naturam conuertit; animus sceleribus astrictus uix ab eis diuelli potest.

Ysidorus libro I. soliloquiorum.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo z

Greca narrat ystoria Alexandrum potentissimum regem orbisque dominatorem et in moribus et incessu Leonidis pedagogi sui non potuisse carere uiciis quibus paruulus adhuc fuerat inbutus.

Beda de templo Salomonis libro II. et est in glossa super illud Prouerbiorum XXII.: Adolescens iuxta uiam suam et cum senuerit non re et cetera.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo ab

Non paruus est labor ut se aliquis a priori non bona consuetudine reflectat ac reuocet quoniam quidem mos longo tempore confirmatus uim quodammodo obtinet nature.

Basilius in sua regula.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo ac

Quidam de sapientibus dixit: Bene consuescere, pudebit dissuescere; et iterum: Bona loquamur, transiet sermo in affectum, iuxta illud: Qui non assuescit uirtuti cum iuuenescit, a uiciis nescit discedere quando senescit. Et econtra: Quod in iuuentute addiscitur, in matura etate seruatur.

Maximus in sermone de Iohanne Baptista.

Varia
Fontes primi
[Back to top]

Consuetudo ad

Consuetudo que apud quosdam irrepserat impedire non debet quo minus ueritas preualeat et uincat. Nam consuetudo sine ueritate uetustas erroris est propter quod relicto errore sequamur ueritatem, scientes quod ueritas uincit: ueritas ualet et inualescit in eternum et uiuit et obtinet in secula seculorum.

Cyprianus in sermone et ponitur distinctione VIII. decreti.

Varia
Fontes proximus et primus
[Back to top]

Consuetudo ae

Sic fit ubi homines maiorem uite partem in tenebris agunt ut nouissime solem quasi superuacuum fastidiant.

Seneca libro III. rethorice sue.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo af

Tunc autem consummata est infelicitas ubi turpia non solum delectant sed eciam placent, et desinit esse remedio locus ubi que fuerant uicia mores sunt.

Seneca XXVIII. epistola.

Varia
Fons primus
cf. Obstinatio d
[Back to top]

Consuetudo ag

Diu in istis uiciis iacuimus, euelli difficile est. Non enim inquinati sumus sed infecti. Non est morbus inter inicia contempnendus. Potest adolescencia iniurias ferre et se aduersus morbos contumaciter gerere. Vbi uero senectus incubuit, facilius est morborum uicia prohibere quam impetum regere.

Seneca LXXXV. epistola.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo ah

Inter causas malorum nostrorum est quod uiuimus ad exempla, nec racione componimur sed consuetudine abducimur. Quod si pauci facerent, nolemus imitari cum plures facere ceperunt quasi honestius fit quia frequencius sequimur et recti apud nos locum tenet error ubi publicus factus est.

Seneca in extrema parte epistolarum.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo ai

Educacio et disciplina mores facit et id sapit unusquisque quod didicit. Itaque bona consuetudo excutere debet quod mala instruxit. Bene docet loqui; bene docet facere.

Seneca in libro de moribus.

Varia
Fons primus
cf. Disciplina g
[Back to top]

Consuetudo ak

Bonarum rerum nimia consuetudo pessima est. Grauissimum est imperium consuetudinis.

Seneca in prouerbiis.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Consuetudo al

Quicquid in excelso fastigio positum est humili et trita consuetudine quo fit uenerabilius uacuum esse conuenit.

Valerius Maximus libro II. de memorabilibus dictis.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Ubi

Conuersacio a, Conuersacio b
Deuocio c
Homo s
Lasciuia a
Lex f
Obstinatio d
Peccatum af
Voluptas i

Varia