Discere a

Ad discendum quod opus est nulla etas sera uideri potest; quod et si sinis magis decet docere quam discere, magis tamen decet discere quam ignorare.

Augustinus in epistola ad Ieronimum.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere b

Nichil prodest facienda didicisse et non facere. Melius est nescire aliquid quam cum periculo discere.

Ieronymus in epistola.

Varia
Fontes primi
[Back to top]

Discere c

Optabile est et michi percarum usque ad ultimam discere senectutem, quoniam nulla etas ad perdocendum sufficere potest. Docere uero alios, affectare eum qui non sufficienter instructus est, res michi uidetur antiqui prouerbii: in dolio discere artem figuli. Hoc est in periculo animarum doctrinam discere pietatis.

Gregorius Nazazenus in apologetico.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere d

Sapiens quidam cum de modo et forma discendi interrogaretur: mens, inquit, humilis, studium querendi, uita quieta, scrutinium tacitum, paupertas, terra remota, hec reserare solent multis obscura legendi. Audierat, puto, quod dictum est: mores ornant scienciam. Et ideo preceptis legendi, precepta quoque uiuendi adiungit ut et modum uite sue et studii sui racionem lector agnoscat. Illaudabilis enim est sciencia quam uita maculat impudica, et idcirco summo opere cauendum est ei qui querit scienciam ut non negligat disciplinam.

Hugo libro III. didascalicon.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere e

Multos hoc decipit quod ante tempus sapientes uideri uolunt. Vt iam et simulare incipiant quod non sunt et quod sunt erubescere et eo longius a sapiencia recedunt quo non esse sapientes sed putari putant. Sed si magnorum et sapiencium uel scripta audierint uel uerba: nos, inquiunt, uidimus illos; nos ab illis legimus. Sepe nobis loqui illi solebant. Illi summi, illi famosi cognouerunt nos. Sed utinam me nemo agnoscat et ego cuncta nouerim.

Ibidem.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere f

Ab omnibus libenter disce quod tu nescis quia humilitas commune tibi facere potest quod natura cuique proprium fecit. Sapiencior omnibus eris si ab omnibus discere uolueris. Qui ab omnibus accipiunt, omnibus diciores sunt. Audi Crisiphum in prouerbio: quod tu non nosci fortassis nouit Ofellus.

Hugo ibidem.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere g

Qui enim diligenter inspicere uoluerit quid antiqui propter amorem sapiencie pertulerint, quam memoranda posteris uirtutis sue monimenta reliquerunt, quamlibet suam diligenciam inferiorem esse uidebit. Alii calcabant honores, alii proiecerunt diuicias, alii acceptis iniuriis gaudebant, alii penas spreuerunt, alii contubernia hominum deserentes, ultimos recessus et secreta heremi penetrantes, soli se philosophie dedicabant, ut quantum mente et intelligencia a ceteris differrent, ipsa locorum distancia demonstrarent ne una teneret habitacio quos non eadem sociabat intencio. Cuidam philosopho referebat quidam dicens: Numquid non uides quia te derident homines? Et ille: ipsi me, inquit, derident et eos asini. Cogita si potes quanti estimauerit laudari ab hiis a quibus nec uituperari timuit.

Hugo ibidem.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere h

Quid est quod ex tanta turba discencium quorum multi et ingenio pollent et exercicio uigent tam pauci inueniantur quibus ad scienciam peruenire contingat? Sciendum est quod in quolibet negocio duo sunt necessaria, opus uidelicet et racio operis, que ita sibi connexa sunt ut alterum sine altero aut inutile sit aut minus efficax. Verumptamen melior, ut dicitur, prudencia est fortitudine quia et pondera aliquando que uiribus mouere non possumus, arte leuamus. Sic nimirum est in omni studio. Qui sine ordine et discrecione operatur, laborat quidem sed non proficit, et quasi aerem uerberans uires in uentum fundit. Aspice duos pariter siluam transeuntes et hunc quidem per deuia laborantem, illum uero recti itineris compendia eligentem, pari motu cursum tendunt sed non eque perueniunt. Quid autem scripturam dixerim nisi siluam cuius sentencias quasi fructus quosdam dulcissimos legendi carpimus, tractando ruminamus? Qui ergo in tanta multitudine librorum discendi ac legendi ordinem non custodit, quasi in densitate saltus oberrans tramitem recti itineris perdit et, ut dicitur, semper discentes et nunquam ad scienciam peruenientes. Tantum enim ualet discrecio ut sine ipsa et omne ocium turpe sit et labor inutilis.

Hugo ibidem libro V.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere i

Proximus cognicioni est qui quid debeat inquirere prudenter agnoscit. Maxima enim pars intelligencie est scire quod nescias.

In collacione Ysaac secunda.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere k

Nunquam ad racionem ueritatis intrabit quisquis a discussione ceperit erudiri.

In collacione Nestoratis abbatis.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere l

Tria sunt, ut ait Alexander, que impediunt hominem apprehendere ueritatem rei, scilicet amor altitudinis, subtilitas ac profunditas rei inuestigande, et ignorancia inquisitoris siue breuitas potencie sue in apprehendendo. In nostro autem tempore est causa quarta quam non numerauit Alexander quia non erat in tempore suo, et hec est societas et nutritura quoniam in natura hominis est amor sequendi illum cum quo habet societatem et diligere ea in quibus nutritus est. Adeo quod uidebis habitatores uillarum, licet sint ibi in sordibus et in defectu delectacionum et in malicia ciborum ut odiant habitacionem ciuitatum nec delectantur in deliciis earum et eligunt pocius ea in quibus nutriti sunt quam in ea in quibus non sunt, licet sint meliora. Simile contingit homini in scienciis et opinionibus in quibus nutritus est ab infancia sua quoniam diligit illas et confirmat raciones ipsarum et anxiatur in contrariis. Et ideo propter istam causam deficit intellectus hominis in apprehensione ueritatis, et sequitur ea in quibus nutritus est, et tunc renouabitur in eo dominacio cogitacionum similium et sequela defectuum et malicia morum. Hoc autem accidit propter societatem et nutrituram cum illis quorum opinio confirmatur in eo.

Rabi Moyses libro I. capitulo XXX.

Varia
Fons primus[Back to top]

Discere m

Interdum expedit patriam negligere ut sapienciam quis possit adquirere. Vlixes Ytacus, nisi hoc fecisset, laboribus propriis forte latuisset, cuius sapienciam hinc maxime Homeri nobile carmen asseruit dum illi prudentiores sunt semper habiti qui multorum hominum conuersacionibus probantur eruditi.

Cassiodorus libro I. epistolarum.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere n

Desiderabilis est litterarum eruditio que naturam laudabilem eximie reddit ornatam. Ibi enim prudens inuenit unde sapiencior fiat, ibi bellator reperit unde animi uirtute roboretur, inde princeps accipit quomodo populos sub equalitate componat, nec aliqua in mundo potest esse fortuna quam litterarum non augeat gloriosa noticia.

Cassiodorus libro III.

Varia
Fons primus
cf. Sapiencia siue uel sciencia as
[Back to top]

Discere o

Hic enim decorum est terminum non habere; hic honesta probatur ambicio cuius eciam et nimietas placet. Omne siquidem scientificum quanto profundius queritur, tanto gloriosius inuenitur.

Cassiodorus libro II. epistolarum.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere p

Querat eruditus ubi possit existere gloriosus; prudens frequenciam non respuat hominum in qua se nouit esse laudandum. Alioquin uirtutibus fama tollitur, si earum merita in hominibus nesciantur. Nam quale desiderium est ciuium frequenciam deserere cum aliquas quoque auium conuersacioni humane se uideamus uelle miscere?

Cassiodorus in epistola quadam libro I.

Varia
Fontes proximus et primus
cf. Amor as
[Back to top]

Discere q

Quod in iuuentute non discitur, in matura etate nescitur. Ars enim bellandi, si non preluditur, cum fuerit necessaria non habetur.

Cassiodorus ibidem.

Varia
Fons primus
cf. Bellum q & Bellum r
[Back to top]

Discere r

Egre namque dediscitur quod didicit etas tenerior quia quo semel est imbuta recens seruabit odorem testa diu. Ibidem.

Varia
Fontes proximus et primus
[Back to top]

Discere s

Nichil tam incredibile quod non discendo fiat probabile.

Ibidem.

Varia
Fons primus
cf. Studium h
[Back to top]

Discere t

Lectio certa prodest uaria delectat. Qui quo destinauit peruenire uult unam sequatur uiam, non per multas uagetur; non ire istud sed errare est.

Seneca epistola XLIII.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere u

Mutuo ista fiunt et homines dum docent discunt. Non est quo gloria publicandi ingenii producat in medium ut recitare istis uelis aut disputare; quod facere te uellem si haberes isti populo ydoneam mercem; nemo est qui intelligere te possit. Cui ergo, inquis, ista didici? Non est quod timeas ne operam perdideris si tibi didicisti.

Seneca epistola VII.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere x

Quid est stultius quam quia diu non didiceris non discere? Omnis etatis homines scola admittit. Tamdiu discendum est, quamdiu nescias. Si prouerbio credis, quamdiu uiuas; eciam seni discendum est.

Seneca LXXVI. epistola.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere y

Mores primum mox sapienciam disce que sine moribus male discitur.

Ibidem.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Discere z

Debent homines uiaticum senectutis litterarum erudicione parare. Discendo ne defecerint insipienti animo. Litteras tanquam baculum infirmo corpori repertas esse. Eundem finem esse discendi quem et uiuendi.

In prouerbiis philosophorum.

Varia
Fons primus
[Back to top]

Ubi

AUDITOR
Contemptus a
CURIOSITAS
Doctrina al, Doctrina am, Doctrina ap, Doctrina aq, Doctrina ar, Doctrina au, Doctrina bh, Doctrina bm
EXERCITACIO
MAGISTER
Philosophia t
Sapiencia h, Sapiencia i, Sapiencia x, Sapiencia ab, Sapiencia ar, Sapiencia as
STUDIUM
Taciturnutas n, Taciturnutas o
Varia